Ұзақ жылдар бойы Қазақстан жеңіл атлетика федерациясының вице-президенті болған Алексей Кондрат қазақстандық танымал марафоншы Марат Жыланбаевтың жетістіктеріне қатысты пікір білдірді.
Естеріңізде болса, осыдан біршама бұрын жеңіл атлетикадан КСРО чемпионы, рекордшы Әмин Тұяқов Марат Жыланбаевты танымайтынын айтып, оның жетістігіне де күмән келтірген болатын. Осыдан соң көпшілік арасында түрлі пікір тарап, аңыз желаяқты сынағандар көбейді.
Осы орайда біз Жеңіл атлетика федерациясының бұрынғы бас хатшысы Алексей Кондраттан осы мәселенің мән-жайын сұрап көрдік.
«Марафон дегеннің ұғымы кең. Олимпиада ойындарының бағдарламасына енетін классикалық марафон бар, тиісінше бұл жарыс түрінен әлем чемпионаттары, ел біріншіліктері ұйымдастырылып отырады. Стандарт бойынша ол 42 шақырым 195 метрді құрайды. Ал Марат Жыланбаев – шөл мен шөлейттер арқылы, жүрудің өзі қиын жолдар арқылы жүгіріп, рекорд орнатқан супермарафоншы. Мұндай марафон түрлері әлемде танымал. Кейбіреулер Сахара арқылы, енді бірі тау-тасты аралап жүгіреді. Рекордтардың түр-түрін орната беруге болады. Айталық, сіз 4 мың метр биіктікте жүгірсеңіз, тағы бір спортшы 4,5 мың метр биіктікте жүгіріп, рекорд жаңарта алады», — дейді Алексей Кондрат.
Оның айтуынша, Марат Жыланбаевтың есімі Гиннестің рекордтар кітабына бірнеше рет жазылған. Бірақ рекордтар кітабына әртүрлі нәтижемен ене беруге болатынын тағы ескеру қажет.
«Жыланбаев қайсарлықтың, ер мінезділіктің үлгісін көрсетті. Дегенмен, оның бірде бір нәтижесі Халықаралық жеңіл атлетика федерациясында тіркелмеген, себебі оны тіркеу мүмкін емес.
Ол Қарақұм немесе Сахараны басып өтті делік. Алайда ол жолдардың ешқайсысы ресми бекітілмеген. Оның көлемін де ешкім анықтамайды. Ертең тағы бір адам оны оңтүстіктен солтүстікке қарай жүгіріп өтсе, келесіде батыстан шығысқа қарай жүгіруі мүмкін, тағысын тағы. Бұл нәтижелерді Гиннесстің рекордтар кітабында тіркей беруге болады. Алайда, олардың ешқайсысы спорттық ұлттық рекорд ретінде тіркелмейді. Сондықтан Әмин Елемесұлы дұрыс айтып отыр. Оның бәрін әдетте экстримді жақсы көретін әуесқойлар жасайды. Естеріңізде болса, 15 жылдай Медеу марафонын ұйымдастырдық. Қаладан бастап тауға қарай жүгіретінбіз, сонан соң түсеміз. Бұл да экстрим. Жеңімпазды анықтауға болады, себебі кім бірінші келсе – сол чемпион. Дегенмен, рекордты ресми тіркеу мүмкін емес, өйткені трасса үнемі өзгеріп отыратын. Бірақ әуесқой адамдарға қатысу қызық болатын», — дейді спорт менеджері.
Оның сөзінше, әлемде марафонның түр-түрі бар. 24 сағат бойы жүгірген адамдардың да есімі тарихтан белгілі.
«Аустралияда егде жастағы қойшы кәсіби түрде дайындалып жүрген спортшыларды басып озған еді: 6-7 күн жүгіріп, нәтижесінде әлгі кісі жеңімпаз болды. Ондайлар көп, бірақ олардың ешқайсысы нәтижені тіркеуге болатын жарыс түріне жатпайды.
Кез келген матчта да нәтиже тіркеледі: гол соғылады, ұзындыққа секіреді дегендей. Ал әуесқойлар арасындағы мұндай марафон нәтижелері тек Гиннесстің рекордтар кітабында ғана тіркеледі, болды», — деді Кондрат.
Еске салайық, Марат Жыланбаев оппозициялық көзқарасы үшін бірнеше рет қудаланған. Ал, 2023 жылы экстремистік ұйымды қаржыландырды деген айыппен 7 жылға сотталды. Қазір даңқты спортшы түрмеде жазасын өтеп жатыр.
Фото: Sputnik / Абзал Калиев.
